Ook geduld is niet eeuwig houdbaar

De AEX noteerde deze week weer een nieuw record, net boven de 800. De gezondheid van de pensioenfondsen, uitgedrukt in de dekkingsgraad, steeg. Maar u krijgt er van uw pensioenfonds geen euro bij. Nou ja, als u bij ABP, Zorg en Welzijn, PME of PMT zit. En dat is het gros van de gepensioneerden en werkenden in Nederland.

Wij, dat zijn ANBO, KBO-PCOB en Koepel Gepensioneerden, doen voortdurend voorstellen aan het kabinet om na twaalf jaar eindelijk eens de indexatiebelofte in te lossen. Een ‘koopkrachtig pensioen’ was immers de belofte van minister Koolmees, werkgevers en werknemers bij het pensioenakkoord van juni 2019. We zijn twee jaar verder en we kunnen alleen maar constateren dat praatjes geen gaatjes vullen. 

Pensioenakkoord

We, de drie genoemde ouderenorganisaties, krijgen van groepjes opstandige gepensioneerden nog wel eens het verwijt dat wij het pensioenakkoord steunen en daarmee medeverantwoordelijk zijn voor een pensioenroof. Ik heb de indruk dat die in elk geval onze inbreng niet helemaal hebben gelezen. Ja, het nieuwe stelsel zelf heeft voordelen boven het huidige. Het is niet ideaal. Zelf had ik liever het reële stelsel van 2011 gezien. Dat heb ik de Tweede Kamer ook voorgehouden, toen ik in een rondetafelgesprek over pensioenen mocht aanschuiven. Maar ja, de vorige oorlog kun je niet winnen. En ik zie menig toenmalig tegenstander van dat stelsel (casinopensioen!) nu dat idee het fanatiekst verdedigen.

Maar in alle stukken hebben wij de regeling overgangsperiode tot 2027 zwaar onvoldoende genoemd en de overgang zelf, het invaren, bekritiseerd. Voor uw herinnering zo maar enkele voorbeelden:

• ANBO dringt bij koolmees opnieuw aan op snelle indexering pensioenen  
• Seniorenorganisaties draagvlak voor nieuw pensioenstelsel neemt af
• ANBO doet in tweede kamer voorstellen voor beter pensioen
• ANBO gepensioneerden kopen niets voor nieuw pensioenstelsel

Dat wij slaafs achter minister Koolmees zijn aangelopen, durf ik dus wel te betwijfelen. In de ANBO-pensioengroep hebben we besproken hoe we dit onderwerp moeten benaderen: aan tafel of langs de zijlijn. De algemene opvatting van deze leden: blijf zo lang aan tafel als je denkt dat er voor de gepensioneerden iets kan worden verbeterd. Vanaf de zijlijn roeptoeteren kan altijd nog. Voor de helderheid: wij worden niet gevraagd om het pensioenakkoord goed te keuren. Dat is aan sociale partners en het parlement.

Indexatie

Maar wanneer komt die indexatie? Dat willen wij al een tijd van de minister weten, maar Koolmees is nu – al dan niet tijdelijk – weg. Gelukkig dat in het parlement het geduld ook op begint te raken. De PvdA steunt het pensioenakkoord, maar wil dat er nu wordt geïndexeerd. Dat is een andere insteek dan tot voor kort. De nieuwe minister van Sociale Zaken kan niet meer klakkeloos van brede politieke steun uitgaan.

Fondsen

Blijft over: hoe gaat het met de fondsen? Nou goed, we verbranden geld maar de dekkingsgraad gaat omhoog. Hoe dat kan? De rente stijgt (heel licht). Daardoor nemen de verplichtingen af. Neem ABP: de dekkingsgraad is gestegen naar 105,3 procent. Dat is niet te danken aan de rendementen: de beleggingen werden 9 miljard minder waard (nu 528 miljard). De hogere marktrente zorgt ervoor dat de obligaties minder waard worden. Het spiegelbeeld van de dalende rente van de laatste tien jaar: toen werden obligaties meer waard, wat voor een flink deel de hoge rendementen stuwde.

Ook ons geduld heeft een houdbaarheidsdatum

De verplichtingen namen echter nog sneller af. De rente ging een luttele 0,1 procent omhoog en zie: de bezittingen namen dan wel af met 9 miljard, maar de verplichtingen met liefst 15 miljard. Minder geld in kas, maar het fonds staat er wel beter voor. Volgens de Haagse regels dan. Er ligt nog heel veel werk voor ANBO, KBO-PCOB en Koepel Gepensioneerden. Maar het wordt wel tijd dat er niet alleen wordt gepraat, maar ook geluisterd. Ook ons geduld heeft een houdbaarheidsdatum.

Lees ook ons nieuwsbericht